36 χρόνια που έφυγε ο Πάμπλο Νερούντα

Και να που μέσα στη φασαρία των εκλογών,παραλίγο να ξεχάσω αυτά που δεν θέλω να ξεχνάω.
Ανθρώπους αιώνιους ,που η μικρή τους βόλτα στη ζωή ήταν ίσως πιο σημαντική για τους άλλους απ' ότι ήταν γι αυτούς τους ίδιους .Που η ύπαρξή τους η ίδια και το έργο τους, δεν ανήκει πια σ' αυτούς η στους κληρονόμους τους ,αλλά σε όλο τον κόσμο.
Πριν απο 36 χρόνια στις 23 του Σεπτέμβρη του 1973,έφυγε απο τη ζωή ο Πάμπλο Νερούντα,ο μεγαλυτερος ποιητής-αυτής της μεγάλης ποιητομάνας- της Λατινικής Αμερικής, και κατα πολλούς όλόκληρου του κόσμου.Απο τότε ταξιδεύει στην άλλη πλευρά της ζωής, ολοζώντανος, με τα ποιήματά του, τα ταξίδια του και τους ερωτές του. Ερωτες για τη ζωή και τον κόσμο,την λατινική Αμερική,την πατρίδα του τη Χιλή,τη Δημοκρατία,τον άνθρωπο,τις γυναίκες της ζωής του και για τον έρωτα τον ίδιο.Έρωτες "ζωγραφισμένους" στο χαρτί,γραμμένους σε όλα τα μήκη και πλάτη της γής που ήταν μοιραίο να μη σβήσουν ποτέ ακυρώνοντας όλες τις σχετικές θεωρίες.
Προσωπικά "γνώρισα" τον Νερούντα πολύ αργότερα από τον θάνατό του ,όντας τότε 17 χρονώ και ερωτευμένος .Και παρότι λόγω του μεγάλου Μίκη Θεοδωράκη,η Ελλάδα μάθαινε τον Νερούντα από το υπέροχο Canto General,εγώ τον έμαθα από τα "100 ερωτικά σονέτα" τον "Ενθουσιασμένο τοξότη",τα "20 ερωτικά ποιήματα κι ένα θλιμμένο τραγούδι" και το "Εσπερινό"
Και μάλιστα σε μια εποχή που η μεταδικτατορική Ελλάδα δονούνταν από ένα ολοζώντανο λαϊκό κίνημα απ΄΄ακρη σ΄΄ακρη και η πολιτική ατμόσφαιρα με μάγευε όσο τίποτα.
Όμως τα βράδια με τη λάμπα χαμηλά ,για να μή με παίρνει είδηση κανείς μες στο σπίτι,ζούσα πάνω από το κόκκινο βιβλίο με τις τυρκουάζ σελίδες των εκδόσεων Τολίδη,όλον τον έρωτα του κόσμου,συνειδητοποιώντας πόσο μαγικά πλάταινε τον ορίζοντα της ζωής μου η ποίηση!

Εδώ αγαπώ
Μέσα στα πεύκα ξετυλίγεται ο άνεμος
φωσφορίζει το φεγγάρι πάνω στα φευγαλέα νερά...
...σε ξετυλίγει η ομίχλη μέσα σε ορχηστρικές μορφές
εδώ σ'αγαπώ και μάταια σε κρύβει ο ορίζοντας...

και στο "Π Ρ Ω Ι" απο τα 100 ερωτικά σονέτα

''Σ' αγαπάω χωρίς να ξέρω πως, ούτε πότε ,ούτε από που
σ'αγαπάω έτσι ίσια χωρίς προβλήματα ούτε αλαζονεία
ετσι σ'αγαπάω γιατί δεν ξέρω ν'άγαπάω αλλιώς
Ετσι μονάχα μ'αυτό τον τροπο οπου ούτε είμαι ούτε είσαι,
τόσο κοντά που το χέρι σου πάνω το στήθος μου γίνονται ένα
τόσο κοντά που κλείνονται τα μάτια σου με τον ύπνο μου."

Και έτσι χυμούσε το κόκκινο φεγγάρι του Νερούντα στο δωμάτιο μου κι έπεφτε στο πάτωμα και γινόταν χίλια κομματάκια που έλαμπαν σα ρουμπίνια στο μυαλό μου.Και πλημμύριζαν τα ποτάμια της Χιλής, την Αμφιάλη και το Κερατσίνι,κι εγώ ένιωθα να μεγαλώνω και να γίνομαι άνθρωπος στα "χέρια" του ποιητή.

"...και δεν είναι όνειρο τ'όνειρό μου
αλλά χώμα..
κοιμάμαι περιτριγυρισμένος από άπλετη άργιλο..."

"..Τραγούδι του αρσενικού και του θυληκού
καρπός των αιώνων
που ζουλάει το χυμό του
μέσα στις φλέβες μου...
...με δέχεσαι όπως ο άνεμος το ιστίο
σε δέχομαι όπως το αυλάκι τη σπορά
...Ξέσκισέ με σαν ένα σπαθί
η άγγιξέ με σαν μια κεραία!

Αγιάτρευτος ρομαντικός ο Νερούντα -όπως όλοι οι ποιητές- πέρασε αμέτρητα χρόνια μακριά από την πατρίδα του, αφου έμεινε σαν κομμουνιστής στην εξορία για πολύ μεγάλες περιόδους της ζωής του.Αμέτρητα βράδια μακρια απο αγαπημένα μέρη και πιο πολύ από αγαπημένα πρόσωπα.Μόνος όμως δεν έννιωσε.Δεν τον άφησε η ποίηση να νιώσει έτσι,είτε στην ερωτική είτε στην κοινωνική της μορφή.

....Δεν γράφω για να με δηλητηριάσουν άλλα βιβλία.
Γράφω για το λαό μ'όλο που ξέρω
πώς δεν μπορεί να διαβάσει την ποίησή μου
με τα χωριάτικα μάτια του
Θάρθει στιγμή όπου ένας στίχος
ο αέρας που αναστατώνει τη ζωή μου
θα φτάσει ως τ'αυτιά του...
Και θα πουν ίσως :"Ηταν ένας σύντροφος"
Φτάνει αυτό-αυτό ειναι το στεφάνι που λαχταράω.

Το 1971 -άρρωστος τότε από καρκίνο-κέρδισε το Νόμπελ Λογοτεχνίας.Δυο χρόνια αργότερα ζώντας για λίγο το σοσιαλιστικό όνειρο με τον φίλο του Σαλβατόρ Αλιέντε πρόεδρο στη Χιλή
ο Νεφταλί Ρικάρντο Ρέγιες Μπασοάλτο -κατα κόσμον Πάμπλο Νερούντα πέθανε, λίγες μέρες μετά τη δολοφονία του Αλιέντε απο τον φασίστα Πινοσέτ.Πέρασε για πάντα στη χώρα των αγγέλων και της παγκόσμιας συλλογικής μνήμης για να μην ξεχαστεί ίσως ποτέ.Όσο τουλάχιστον υπάρχουν άνθρωποι που δεν συμβιβάζονται με το λίγο.Άνθρωποι που τολμούν ν'ανοίγουν φτερά για τις γειτονιές του ανέφικτου και των μεγάλων ονείρων.Όσο υπάρχουν άνθρωποι ,που γυρίζουν το πρόσωπο για να το χτυπήσει το βοριαδάκι της αληθινής Τέχνης,σε μιά εποχή που η περιπέτεια της σκέψης βασανίζεται άγρια στα τηλεοπτικά ξερονήσια του παγκοσμιοποιημένου χωριού μας.