Κατερίνα Γώγου(1η Ιουνίου 1940-3 Οκτωβρίου1993)

"Ξέρω πως ποτέ δε σημαδεύουνε στα πόδια
στο μυαλό ειν' ο στόχος,το νού σου ε;"
K.Γ.
"1940 . Σε λίγο θα γεννηθώ..
πίσω απ΄τις παλιές σιδερογραμμές στο σινεμα "Λαού"
Βοτανικός εκεί.Μεταξουργείο,Κολωνός
Πάλι πατέρας με φροντίδα περισσή
στην αυλή με πίεση στη μάνικα
θα φροντίσει να πάω από πνιγμό
γιατί ως γνωστόν,ήμουνα κορίτσι
Απέναντι απ'το σπίτι μας γκαράζ που τόχαν Γερμανοί
κι η μάνα μου έβαζε κινίνο στις ρόγες να μη θηλάζω άλλο...
...όμως ήμουνα από πάντα μου μόνη μου
ήθελα εκεί να κοιμόμουν!
Τι θα γινόμουν Θέ μου
αν δε μούδινες δώρο θυσίας
Την ποίηση;
Από πού, πως νεκρή ζωντανή
εδώ θα κρατιόμουν;

Κι έτσι ξεκίνησε η ζωή της σε ρημαγμένες γειτονιές,ανάμεσα σ΄ανθρώπους κοκκαλιασμένους, που έψαχναν κάτι για ν' αρπαχτούν, να κρατηθούν με το ζόρι στη ζωή,μια ελπίδα,κάτι...
Από 12 χρονών στο σινεμά("Ο άλλος" το 1952) κι ύστερα στη δραματική σχολή,σε σχολές χορού, μέχρι να έρθει ο πρώτος μεγάλος σταθμός."Το ξύλο βγήκε απ'τον παράδεισο" με τους γνωστούς μεγάλους πρωταγωνιστές, την κάνει γνωστή.Κι απο εκεί κι έπειτα στό θέατρο, μέ όλα τα μεγάλα και σημαντικά ονόματα.Απο τον Ν.Ηλιόπουλο μέχρι την Καρέζη και τον Φυσσούν,από τον Μ.Θεοδωράκη και τον Μποστ μέχρι την Λαμπέτη, το Εθνικό και τον Κουν.Εκανε ρόλους όλων των ειδων.Από το κακομαθημένο παλιοκόριτσο που την έκανε γνωστή, μέχρι αρχαίο θέατρο και την συγκλονιστική ποιητική αφήγηση στην "Παραγγελιά" του Π.Τάσσιου με τον οποίο παντρεύτηκε και απόκτησε την κόρη της Μυρτώ.Ομως δεν ήταν το σανίδι αυτό που ζητούσε, αφού μέσα της έβραζε το καζάνι της ποίησης, που τελικά την κέρδισε ολοκληρωτικά.
Η Κατερίνα Γώγου ηταν μια από τις μεγάλες Ελληνίδες ποιήτριες που το όνομα της μένει πλάι στην Πολυδούρη την Κ.Δημουλά και τις τόσες άλλες.Ήταν όμως η πιό χαρακτηριστική,η πιο σπαραχτική,η πιο ανθρώπινη και πραγματική φωνή που ακούστηκε μέσα στη γειτονιά των ποιητών της γενιάς της.Είναι μια Ελληνίδα μπήτ ποιήτρια με γραφή απόλυτα βιωματική και γι'αυτό ολοζώντανη και χειροπιαστή.
"...τα Σάββατα μεθάνε με ότι νάναι και πλακώνονται
σηκώνουν με τα δόντια το τραπέζι
χορεύουν το Θοδωρακη αντικρυστά τσιφτετέλι σα χανούμισες
κι ύστερα αγκαλιάζονται και κλαίνε και ξερνάνε
και ορκίζονται
και φωνάζουν πως φοβουνται, πως δεν έχουνε κανένανε...
...ποδοπατιούνται ξευτιλίζονται βγαινουν αναφορά,λένε ψέμματα
παρακαλάνε
για να πάρουν την πουτάνα την άδεια
να' ρθουν στην Αθήνα...

Ποίηση του δρόμου,ποιητική αυτοβιογραφία ,στιχάκια για ραγισμένους κλπ θα μπορούσαν να είναι προσπάθειες για να περιγράψει κανείς την ποίηση της Γώγου.Ομως πάνω απ'όλα είναι η ίδια η ΑΛΗΘΕΙΑ.Κι η αλήθεια ουτε περιγράφεται ούτε αναλύεται.Ειναι πάντα εκεί, κι είναι απλά η αλήθεια.



"Η ζωή μας είναι σουγιαδιές
σε βρώμικα αδιέξοδα
σάπια δόντια ξεθωριασμένα συνθήματα
μπάσσο βεστιάριο
μυρουδιές απο κάτουρα αντισηπτικά
και χαλασμένα σπέρματα.Ξεσκισμένες αφίσσες
Πάνω κάτω. Πάνω κάτω η Πατησίων.
Η ζωή μας είναι η Πατησίων..."

Μιά βόλτα Μεταξουργείο,Κολωνό ,Πατησίων,Εξάρχεια...Σε στέκια γνωστά,ανάμεσα σε ανάσες και φωνές γκρεμισμένες κι αδιέξοδες.Αυτο ηταν η ζωή κι η ποίηση της Γώγου.Ηταν όμως πάντα εκεί,με όσο κουράγιο και δύναμη είχε.Παρούσα στις συγκεντρώσεις, στις πορείες,στις συγκρούσεις με την αστυνομία.Κινήθηκε στο χώρο των αντιεξουσιαστικών ακροαριστερών
οργανώσεων,ψάχνοντας όσο πιο ελεύθερο αέρα μπορούσε για ν'αναπνευσει και να νιώσει ζωντανή.
Φώναξε,ούρλιαξε,έλπισε,κουράστηκε,απογοητεύτηκε μέχρι θανάτου,έπεσε, ξανασηκώθηκε,έζησε και φλέρταρε τρελά με το θάνατο.
"Κοίτα πως χάνονται οι δρόμοι
μες τους ανθρώπους
τα περίπτερα πως κρυώνουνε
απ'τις βρεγμένες εφημερίδες
ο ουρανός
πως τρυπιέται στα καλώδια
και το τέλος της θάλασσας
απο το βάρος των πλοίων..."
Ηθελε να ηρεμήσει,να γαληνέψει, να σωπάσει ίσως.Ομως δεν την άφηναν οι δρόμοι, τα παιδικά φορέματα που γίνανε κουρέλια,τα ερείπια των ελπίδων που εξακολουθούσαν να καπνίζουν σαν τελευταίο τσιγάρο.Χανόταν και ξαναγύριζε μα την έτρωγε η πληγή που σερνόταν νικημένη στα σοκκάκια των Εξαρχείων.Ο Ασιμος κι ο Σιδηροπουλος που έφυγαν πρίν την Κατερίνα ,η τριάδα των Εξαρχείων που διαλύθηκε."Εχω ένα παράπονο...ο Νικόλας Ασιμος τον δολοφόνησαν.Ο Σιδηρόπουλος ...το ίδιο.Η μόνη επιζώσα είμαι εγώ"... έλεγε.
" Πάει ,αυτό ηταν
χάθηκε η ζωή μου φίλε
μεσα σε κιτρινους ανθρώπους
βρώμικα τζάμια
και ανιστόρητους συμβιβασμους
Αρχισα να γέρνω σαν εκείνη την ιτιούλα,
άρχισα να γέρνω σαν εκείνη την ιτιούλα
που σού'χα δείξει στη στροφή του δρόμου..."

Την βρήκαν νεκρή στις 3 Οκτώβρη του '93 μια βδομάδα πριν τις εκλογές.Μεταφέρθηκε στο νοσοκομείο και αναγνωρίστηκε από την κορη της 3 μέρες αργότερα.Σε κείνη την παρτίδα με το θάνατο δεν τα κατάφερε.Δεν ήθελε άλλο μάλλον...Ετσι κι αλλιώς το ταξίδι αυτό είχε αρχίσει από καιρό.Απλά κάποτε θα τελείωνε...
"Ενα πρωί θάνοίξω την πόρτα
και θα βγω στους δρόμους
όπως και χτες
Και δεν θα συλλογιέμαι παρά
ενα κομμάτι απο τον πατέρα
κι ένα κομμάτι απο τη θάλασσα
(αυτά που μ'άφησαν)
και την πόλη..Την πόλη που τη σάπισαν
Και τους φίλους μας που χάθηκαν.
Ενα πρωί θα ανοίξω τη πόρτα
ίσια ολόισια στη φωτιά
και θα μπώ όπως και χτές,
φωνάζοντας "φασίστες!!"
Στήνοντας οδοφράγματα και πετώντας πέτρες
μ'ένα κόκκινο λάβαρο ψηλά
να γυαλίζει στον ήλιο..."

"Σου αφήνω λίγα λουλούδια για να σε συντροφεύουν στο μοναχικό ταξίδι σου. Ετσι το θέλει η ψυχούλα σου. Για την ευαισθησία σου που με επιμέλεια έκρυβες,για το ταλέντο σου που κατασπατάλησες και πάνω απ όλα για τη δύναμη, την αλύγιστη δύναμη, που είχες ν αντιμετωπίζεις την όποια εξουσία. Μόνο η αμείλικτη εξουσία του θανάτου σε παγίδεψε. Αντίο Κατερίνα"
Aυτά ήταν τα λόγια του Ρήγα Αξελού όταν πρίν από 16 χρόνια είπε το τελευταίο αντίο στην Κατερίνα Γώγου.Λίγες μέρες πρίν, η Κατερίνα είχε φύγει από υπερβολική δόση, πετώντας για τους φίλους της "... τα μαύρα πουλιά", κοιτώντας το θάνατο ίσια στα μάτια και πέφτοντας με φόρα στην αγκαλιά του.
Υ.Γ. Ειμαι μάλλον ένας από τους πιο ακαταλληλους για να διαλέξουν τα σπουδαιότερα απο τα ποιήματα της Κατερίνας Γωγου,αφου τόσα μα τόσα πολλά μου φαίνονται το ίδιο υπέροχα.Αυτό που μπορώ όμως να πώ, ειναι ότι αξίζει τον κόπο ένα άκουσμα της ποίησης της από την ίδια μιας και σαν ηθοποιός και μάλιστα αληθινή πρωταγωνίστρια των όσων έγραψε τους δίνει μια διάσταση άλλη.(Στο σταθμό kirkh70 στο youtube υπάρχουν πολλά και πολύ καλοφτιαγμένα βίντεο) Ετσι κι αλλιώς όμως για όποιον θέλει την επαφή με την εμπειρία της ποίησης της Γώγου, τα βιβλία της είναι ο σίγουρος δρόμος,αφού μια πρόχειρη ματιά δεν είναι καθόλου αρκετή .