Λίγο πριν το Πασχα του '67- Από το "Ημερολόγιο Α'" του Μ.Θεοδωράκη

 Το Πασχα του 1967 έπεφτε αργά στις 30 Απριλίου. Οι προετοιμασίες, οι σκέψεις για εκδρομές και πασχαλινές εξόδους, τα ψώνια, αλλά και όλος ο κανονικός ρυθμός της χώρας διακόπηκαν ξαφνικά 9 μέρες πριν. Την Παρασκευή  21 Ἀπριλίου 1967...

21 Ἀπριλίου 1967
ὥρα δύο τό πρωί
Κλεισμένος στό γραφεῖο τοῦ σπιτιοῦ μου. Ἑτοιμάζω τή Δεύτερη Ἑβδομάδα
Ἔντεχνης Λαϊκῆς Μουσικῆς στόν Λυκαβηττό. Τηλεφωνήθηκα μέ
τούς συνθέτες Χρήστου, Ξαρχάκο, Λοΐζο καί Λεοντῆ. Σκοπός μου, νά παρουσιάσω
ἔργα μετασυμφωνικῆς μουσικῆς.
ὥρα τρεῖς τό πρωί
Μόλις πλάγιασα. Χτυπάει τό τηλέφωνο. Μιά φίλη, ἡ Μαρία Μποσταντζόγλου,
μοῦ λέει:
«Ὁ Ρένος Ἀποστολίδης μέ πληροφόρησε ὅτι στήν πλατεία Συντάγματος
ὑπάρχουν τάνκς. Εἶναι βέβαιος ὅτι πρόκειται γιά στρατιωτικό πραξικόπημα
».
Γιά νά ἐπαληθεύσω τήν πληροφορία, τηλεφωνῶ στά γραφεῖα τοῦ κόμματος,
καθώς καί σέ σπίτια γνωστῶν ἡγετῶν.
Οἱ γραμμές εἶναι κομμένες.
Ξυπνῶ τή Μυρτώ. Εἶναι ἤρεμη. Μοῦ λέει:
«Ντύσου γρήγορα. Ἐγώ θά κάψω τά χαρτιά».
Τή ρωτῶ:
«Πρέπει νά ξυπνήσουμε τά παιδιά;».
«Καλύτερα ὄχι· θά τούς κάνει κακό».
Πρίν φύγω, μπαίνω στήν κάμαρά τους. Πότε θά τά ξαναδῶ...

Στήν πόρτα ἕνα τελευταῖο φιλί στή Μυρτώ, καί χώνομαι μές στή νύχτα.
Χαράζει. Ὁ δρόμος εἶναι ἔρημος. Λίγα μέτρα ἀπό τό σπίτι μου κάθεται
ὁ γραμματέας τοῦ κόμματος τῆς συνοικίας. Μπαίνω στήν αὐλή.
Ἕνας σκύλος ρίχνεται ἐπάνω μου. Φωνάζω τ’ ὄνομα τοῦ γραμματέα δυό-
τρεῖς φορές.
Πρέπει νά κάνω πιό γρήγορα. Πιό μακριά, στόν κεντρικό δρόμο, διακρίνω
δυό ἀστυνομικούς. Καταφεύγω στοῦ Στέλιου Ἀναστασιάδη [σύζυγος
τῆς Μιμόζας, ἀδελφῆς τῆς Μυρτῶς]. Τόν ξυπνῶ.
«Δικτατορία» τοῦ λέω. «Τρέξε νά εἰδοποιήσεις τόν γραμματέα καί
τόν Κατερίνη [μέλος τῆς Ἐκτελεστικῆς]. Ὁ Κατερίνης κατοικεῖ ἀπέναντι
ἀπό ἕναν συνταγματάρχη, γι’ αὐτό νά εἶσαι προσεκτικός [ὁ συνταγματάρχης
ἦταν ὁ Παπαδόπουλος]. Πές τους νά ἔλθουν ἐδῶ».
Σκέφτομαι νά ὀργανώσουμε τόν πρῶτο πυρήνα.
Τό ραδιόφωνο ἀρχίζει νά μεταδίδει στρατιωτικά ἐμβατήρια.
Τηλεφωνῶ στό σπίτι μου. Ἡ γυναίκα μου ψιθυρίζει βιαστικά «Εἶναι
ἐδῶ», καί κλείνει.
Ὁ γραμματέας φθάνει.
«Πάω νά φέρω τόν Κατερίνη» λέει.
Ἡ ὥρα περνᾶ. Δέν ἔρχονται. Τούς πιάσανε; (Ἀργότερα ἔμαθα ὅτι πέσανε
ἐπάνω σέ ἀστυνομική περίπολο. Τούς κυνήγησε. Τά κατάφεραν νά
διαφύγουν. Σήμερα ὁ ἕνας εἶναι ἐξόριστος στή Λέρο καί ὁ ἄλλος μόλις πιάστηκε,
ὕστερα ἀπό τρία χρόνια παρανομίας.)
Τό ραδιόφωνο μένει ἀνοιχτό. Τώρα μεταδίδει τό κείμενο τοῦ βασιλικοῦ
διατάγματος: «Ἐν ὀνόματι τοῦ ἄρθρου 91 τοῦ Συντάγματος, Ἡμεῖς, Κωνσταντῖνος
Βασιλεύς τῶν Ἑλλήνων, ἀποφασίζομεν τήν ἀναστολήν τῶν
ἄρθρων 5, 6, 8, 10, 11, 12, 14, 18, 20, 95, 97 τοῦ ἰσχύοντος Συντάγματος
εἰς ὁλόκληρον τήν ἑλληνικήν ἐπικράτειαν, λόγω κινδύνων οἵτινες
ἀπειλοῦν τήν δημοσίαν τάξιν καί ἀσφάλειαν τῆς χώρας».
Ἄλλα ἀνακοινωθέντα.
«Κηρύσσεται ἡ κατάστασις πολιορκίας. […] Ἡ σύλληψις καί ἡ κράτησις
παντός προσώπου ἐπιτρέπεται χωρίς νά ληφθοῦν ὑπ’ ὄψιν οἱ ἰσχύοντες
μέχρι σήμερον νόμοι. Ἡ διάρκεια τῆς συλλήψεως δέν ὑπόκειται σέ κανένα
περιορισμό. Κάθε ἄτομο, ἀνεξαρτήτως τῆς ἰδιότητός του, μπορεῖ νά
δικασθεῖ ἀπό τά ἔκτακτα στρατοδικεῖα ἤ ἀπό μιά εἰδική στρατιωτική
ἐπιτροπή. Ἀπαγορεύονται αἱ δημόσιαι καί ἰδιωτικαί συγκεντρώσεις προσώπων.
Κάθε συγκέντρωσις θά διαλύεται βιαίως. Στάς δημοσίους καί
ἰδιωτικάς ὑπηρεσίας, καθώς καί κατ’ οἶκον, ἡ ἔρευνα μπορεῖ νά γίνεται
χωρίς κανένα περιορισμό».