Δευτέρα 21 Δεκεμβρίου 2009

Γιάννης Μόραλης (1916- 20 Δεκεμβρίου 2009)


Εφυγε λοιπόν και ο Γιάννης Μόραλης.Και τι να πεις με μια ελάχιστη πένα για έναν τόσο μεγάλο,τώρα που η Ελλάδα μοιάζει λιγότερο Ελλάδα χωρίς αυτόν.Ζωγράφος απο τους μεγαλύτερους και δάσκαλος μέγιστος, των περισσοτέρων μεγάλων δασκάλων και εικαστικών σήμερα, υπήρξε συστατικό κομμάτι ανεκτίμητο της απίστευτης γενιάς του '30 .Ο βενιαμίν μιας παρέας μαγικής που χωρίς αυτήν, όλα θα ήταν δραματικά διαφορετικά γύρω μας.Και πως μπορούσε να είναι αλλιώς, αφού μιλάμε για τον Σεφέρη, τον Ελύτη, τον Γκάτσο,τον Χατζηκυριάκο-Γκίκα, τον Χατζιδάκι, τον Τσαρούχη, τον Κούν και βέβαια τον Μόραλη.
Η αγάπη του για την ποίηση, τη μουσική, την αρχιτεκτονική, τον λόγο, την ιστορία κλπ. του έδωσαν μια πολυγνωσία τεράστια, που όμως σε αντίθεση με τόσους άλλους, δεν του στέρησε την σοφία εκείνη που χρειάζεται, για να μήν αποκοπεί κανείς από την ουσία.Που δεν είναι άλλη από το να ζεις αγγίζοντας τον κόσμο με τις αισθήσεις,και μάλιστα οξυμένες και επεκταμένες στό μεγιστο, κατα τη διάσταση της φαντασίας.
Περνώντας με την τέχνη του μέσα από δρόμους πολύ διαφορετικούς, απο την παραστατική ζωγραφική μέχρι τον αφηρημένο γεωμετρισμό, "μίλησε" για τον Άνθρωπο, τον Έρωτα και τον Θάνατο, αναπτύσσοντας τα επιχειρήματά του με γραμμές και χρώματα ,όντας από τους τυχερούς που παλεύοντας σκληρά, αξιώθηκαν να αρθρώσουν τελικά ένα λόγο προσωπικό.
Βαδίζοντας μέσα τα χρόνια προς τη σοφία της απλότητας,έδειξε με την τέχνη του πως σε τίποτα δεν ωφελεί, το "πολύ" να φυλακίζει το "ουσιώδες", έτσι που τελικά απο άνθρωπος να καταντάς καταναλωτής. Κατάφερε να κάνει αληθινή τέχνη, όπου το έργο να μην είναι άθροισμα έστω και υπέροχων δομικών συστατικών,αλλά τελικά μια παράσταση μαγική, χωρίς καμιά χρηστική ιδιότητα, που παλλόμενη διαρκώς να υπερβαίνει τα "υλικά" αλλά και τους λόγους που την δημιούργησαν.Καταλήγοντας έτσι κάθε φορά σε μιά "ζωή" καινούργια, με δική της βούληση κι ελευθερία.
Ο Γ.Μόραλης έφυγε τελικά προχθές το μεσημέρι, στα 93 του.Aνέβηκε ξανά μικρο παιδάκι "στο δωμάτιο της θείας Βιργινούλας που ζωγράφιζε, μύρισε τις μπογιές, το μουσαμά, και του άρεσε πάρα πολύ..." Κι ύστερα τράβηξε να συναντήσει τον Χατζιδάκι, τον Ελύτη, τον Γκάτσο και τους άλλους, γεμάτος όσο λίγοι, έχοντας για τόσα πολλά χρόνια σκορπίσει τις αισθήσεις του στους πέντε ανέμους, οπλισμένες με βέλη ερωτικά για να του φέρνουν κάθε φορά στο γυρισμό τους,ζωή,μαγεία και θαύματα.

Υ.Γ. Πολύ ενδιαφέροντα αφιερώματα στον Γ.Μόραλη απο Δυοσμαράκι και Antoine

5 σχόλια:

ΑΓΡΥΠΝΟΣ ΦΡΟΥΡΟΣ είπε...

Αλήθεια ΠΟΙΟΣ εκπροσωπησε την "κυβερνηση" στην Κηδεία?
Δυστυχώς ο ΚΑΝΕΝΑΣ

Antoine είπε...

Δεν έχω να προσθέσω κάτι παραπάνω για την εμβληματική μορφή του. Παρά μόνο θέλω να σ' ευχαριστήσω για την παραπομπή του άρθρου μου. Το εκτιμώ ιδιαίτερα.

Καλά Χριστούγεννα!

dyosmaraki είπε...

-Η αξιοπρέπεια του Μόραλη όπως αυτός την όριζε ανάβλυζε από τον τρόπο που βάδιζε ή άφηνε το βλέμμα του να περιεργαστεί. Μέσα στην Αθήνα "ο Μόραλης" ήταν μια νησίδα ανεξάρτητης δημοκρατίας. Η περιβολή του εξέπεμπε μια αύρα ευημερίας και πνευματικής οξύνοιας. Το πέρασμά του από την Αθήνα έμεινε όχι μόνο ως εικόνα αλλά και ως "κοίτασμα"
(Απόσπασμα από το άρθρο "Μια φιγούρα μεσ' στην πόλη" εφμ Καθημερινή 22.12.09)

Σε ευχαριστώ πολύ για την παραπομπή φίλε μου. Σου εύχομαι ολόψυχα γαλήνιες γιορτές να περάσεις με ανάταση ψυχής

Antoine είπε...

dyosmaraki,

Εξαιρετική η παράθεση από την Καθημερινή.

Γιώργος Σαρρής είπε...

"...Νησίδα ανεξάρτητης δημοκρατίας!" Πραγματικά ενδιαφέρον το κομμάτι της Καθημερινής.Δυστυχώς προσωπικά δεν είχα την τύχη να δω αυτό το κοίταγμα.
Φίλοι Αntoine και Δυοσμαράκι, να ειστε καλά.Χρόνια πολλά και καλά κι από μένα.

ShareThis